Bij veel musea is het klimatiseren van dure kunstwerken in depots tot nu toe een kwestie van heel uitgebreide luchtbehandeling. De meeste historische materialen zijn organisch en beïnvloedbaar door bacteriën, schimmels en meeldauw die razendsnel om zich heen slaan bij een verkeerde luchtvochtigheid. Bij andere waardevolle spullen vormt soms erosie een gevaar.

“De traditionele manier van conservatie is filteren, filteren, filteren”, vertelt Theo Versluis van KVMC. “Met luchtbehandelingskasten moet in depots de temperatuur en luchtvochtigheid constant worden gehouden. ”Opdrachtgever Helicon Conservation Support ontwikkelde een energieneutralere methode. In de loods is een depot geplaatst, met daarin PauseBoxen® waarin dierbare objecten kunnen worden opgeslagen. Variërend van schilderijen tot auto’s en postzegelcollecties.

KVMC heeft voor de opdrachtgever door middel van berekeningen het verschil in benodigde energie, installatie- en onderhoudskosten in beeld gebracht: de Total Costs of Ownership (TCO)

“Eigenlijk is het een principe van verschillende dozen in een grote doos”, simplificeert Richard ’t Hoen van KVMC het principe. ”Voor de grote hal is een klimaatruimte en een bufferzone waarin heel beperkt wordt geventileerd. Die buitenste schil houdt al heel veel tegen. Daardoor betrof het meeste werk nog het ontwerp van het kantoor.”

Theo: “Je moet zorgen dat de temperatuur en luchtvochtigheid in het begin van het gebouw goed is. Daarna kom je er niet meer aan, dan blijft het voor altijd goed. Je moet er van afblijven, juist niet rondpompen.”

Projectteam:

Architect: DoepelStrijkers
Project management: Studio Bouwhaven
Collection care, physics & climate: Helicon Conservation Support
Installatieadvies, bouwfysica en brandveiligheid: KVMC
Constructeur: Broersma Bouwadvies

Bouwgrond in en om de stad is schaars. Projectontwikkelaar Dudok  liet daarom het oog vallen op de leegstaande fabriek vlak bij  het centrum van Dordrecht. Samen met de aangekondigde sloop  van de brandweerkazerne op het Oranjepark bood de plek een  uitstekende gelegenheid om een nieuw woonhof toe te voegen  aan de reeks andere hofjes die de stad al rijk is.

In het ontwerp van Arons & Gelauff Architecten zijn acht woningen  ingetekend in de oude fabriekshallen. De overige 21 woningen  komen op de plek van de rest van die hallen, die worden gesloopt. Bij alle woningen vormen de markante sheddaken van de Verblifa-blikfabriek de basis.

Struikelblok in het plan was echter de betonnen vloer van de fabriekshallen die niet zou verdwijnen. “Met zo’n betonnen laag kun je helemaal niets”, legt Theo Versluis van KVMC uit, dat werd ingeschakeld voor de advisering en begeleiding van realisatie van de complete werktuigkundige, elektrotechnische en regeltechnische installaties. “Het is een super dikke plaat waar je niet zomaar gaten in kunt boren. Dat maakte het heel moeilijk om alle nutsvoorzieningen binnen te brengen in de woningen.”

Het aanleggen van leidingen in de open ruimte was makkelijker gezegd dan gedaan. “Zomaar leidingen aanleggen in de buitenlucht is onmogelijk vanwege de gevaren voor bevriezing en legionella”, aldus Versluis, die namens KVMC uitgebreide onderhandelingen voerde met waterbedrijf Evides en warmteleverancier HVC. “Zij hebben gelijk dat er strenge eisen worden gesteld, maar we moesten het wel op de een of andere manier zien op te lossen.”

Uiteindelijk met resultaat, waardoor in april kon worden gestart met de sloop van de oude fabriekshallen. Versluis: “We hebben een speciale constructie verzonnen, waarmee het probleem is opgelost. Allemaal net wat complexer dan standaard, maar tot ieders tevredenheid.”

De bouw van het autovrije en groene hof Blikk start naar verwachting eind 2022. Behalve de authentieke details van de fabriek die terugkeren in het ontwerp, krijgt ook de straatnaam een knipoog naar het verleden. De oude blikfabriek was van de familie Bekkers en daarom koos de gemeente Dordrecht voor de naam Bekkershof. De voorverkoop van de woningen is inmiddels gestart, neem hier een kijkje op de projectwebsite. 

Het nieuwbouwproject Central Park van Plan Vastgoed komt op de plek van een voormalig datacentrum in de gemengde leefwijk Rijnhuizen. Naast de aanwezigheid van kantoren ligt de nadruk in dit gebied met 2500 woningen straks op wonen en leven. Een mooi voorbeeld hiervan is het woongebouw The Switch waar KVMC eerder al de advisering in bouwfysica voor haar rekening nam. 

Onze betrokkenheid bij het gezondste gebouw van Nederland gaat nog een stapje verder. “We zijn van het begin tot het einde bij alles betrokken. Bouwfysica, installatietechniek, duurzaamheid, brandveiligheid. Met alles wat we in huis hebben” vertelt Loran van der Kooij.

Een groot voordeel voor de opdrachtgever, vult zijn collega Theo Versluis aan. “Central Park is een ambitieus plan met ingewikkelde vormen. Dat geeft uitdaging voor de installatietechniek. Door vanaf het begin van het ontwerpproces betrokken te zijn, kon KVMC in een vroeg stadium aangeven wat de consequenties van bepaalde keuzes zouden zijn. Zodoende kon het ontwerp snel geoptimaliseerd worden, wat problemen en extra kosten in de toekomst voorkomt.” 

Behalve met de 160 meter lange hardloopbaan op het dak onderscheidt Central Park zich straks nog op andere wijze. Hoewel het duurzame gebouw al zonder toepassing van zonnepanelen zou voldoen aan alle eisen van de BENG (Bijna Energie Neutrale Gebouwen), kiest Plan Vastgoed er toch voor om deze te plaatsen. Een statement, aldus Versluis. “Dat hoort bij de uitstraling van een gebouw en de ambitie van de opdrachtgever.”

Klunder Architecten is verantwoordelijk voor architectonisch ontwerp, Central Park wordt eind 2024 opgeleverd.